Szlak Centralnego Okręgu Przemysłowego prowadzi przez punkty związane z ideą COP. Dawne fabryki, przedsiębiorstwa, zabytki techniki, muzea oraz miejsca zamieszkania dawnych robotników, kadry technicznej i luksusowe, modernistyczne wille dyrektorskie stanowią cenne świadectwo historii ostatnich lat dwudziestolecia międzywojennego.
Centralny Okręg Przemysłowy (COP) powołano do życia decyzją sejmu Rzeczypospolitej Polskiej 5 lutego 1937 r. Jego plan dojrzewał jednak przez lata, a w 1936 r. zyskał skrystalizowany kształt za sprawą czteroletniego planu gospodarczego autorstwa wicepremiera i ministra skarbu Eugeniusza Kwiatkowskiego. Projekt ten skoordynowano z sześcioletnim planem rozbudowy polskich sił zbrojnych opracowanym w tym samym czasie w Ministerstwie Spraw Wojskowych i Sztabie Generalnym. Ostateczne założenia COP zmieniały się aż do wybuchu II wojny światowej.
U podstaw budowy Centralnego Okręgu Przemysłowego leżały przede wszystkim konieczność przygotowania kraju na wypadek wojny oraz chęć pobudzenia gospodarczego najbardziej zaniedbanych obszarów naszego terytorium. W obliczu toczącego się w Europie wyścigu zbrojeń Polska była zmuszona podjąć wysiłek na rzecz rozbudowy przemysłu wojennego przy jednoczesnym pobudzeniu produkcji cywilnej. Tylko kompleksowe działania mogły stać się skuteczną odpowiedzią na wyzwania stawiane pod koniec lat 30. XX w. przed młodym organizmem państwowym.
Szlak COP
Na szlaku znalazły się następujące miejscowości: Rzeszów, Nowa Sarzyna, Stalowa Wola, Nowa Dęba, Skopanie, Mielec, Pustków, Pustynia (stanowiąca obecnie część Dębicy), Dębica oraz Sędziszów Małopolski. W każdej z nich wyznaczona została trasa spacerowa, prowadząca przez obiekty związane z czasami COP-u.
Idea szlaku
Szlak Centralnego Okręgu Przemysłowego to specyficzna propozycja turystyczna – zamiast historycznych zamków i pałaców, założeń ogrodowych czy bogactwa podkarpackiej przyrody, zobaczymy tu zabudowania fabryczne, pozostałości kolonii robotniczych, majsterskich, inżynierskich oraz wille dyrektorskie. Na trasach znajdziemy punkty takie jak: tama, basen ze skocznią czy kaplica, jak również muzea, których celem jest pielęgnowanie pamięci o minionych latach. Wędrując śladami COP-u warto skupić się na detalu, przyjrzeć konstrukcjom i wykończeniu budynków, posłuchać historii z dawnych lat czy zbadać procesy produkcji. Wszystkie te elementy składają się na fascynujący obraz przemysłowego skoku końcówki lat dwudziestolecia międzywojennego.
