TRASA
● Osiedle Wytwórni Nitrozwiązków Organicznych „Nitroza”
● Willa dyrektorska
● Tama na Trzebośnicy
ODLEGŁOŚĆ MIĘDZY OBIEKTAMI
Długość przejścia/przejazdu na całej trasie wynosi 6,8 km
Sumaryczny czas pieszego przejścia pomiędzy obiektami: 84 min
Sumaryczny czas przejazdu rowerem pomiędzy obiektami: 26 min
Osiedle Wytwórni Nitrozwiązków Organicznych „Nitroza” (pierwsza nazwa NIZET, od 1939 r. Nitroza) ograniczone jest od południa terenem przemysłowym zakładów chemicznych, od północy ul. Leśną, od zachodu – terenami leśnymi, a od wschodu – torami kolejowymi. Trasa prowadzi w kierunku północnym ul. Braci Śniadeckich wzdłuż rozlokowanych tu wielorodzinnych budynków mieszkalnych.
Osiedle powstało z myślą o pracownikach Wytwórni. Zaplecze mieszkalne było konieczne dla rozwoju firmy. Spora liczba pracowników przyjechała do Sarzyny (obecnie Nowej Sarzyny) z macierzystych zakładów „Boruta” w Zgierzu. Budowę osiedla rozpoczęto wraz z pracami związanymi z powstawaniem zakładu – pod koniec 1937 r. Za projekt kompleksu mieszkalnego odpowiedzialne było biuro z Łodzi. Pierwotnie zakładano budowę zarówno mieszkań, jak i obiektów handlowych, z pełnym programem funkcjonalnym.
Prace budowlane były realizowane terminowo, w szybkim, charakterystycznym dla działań COP-owskich, tempie. Pierwsze obiekty – dom kierownika oraz dom gościnny – powstały już pod koniec 1938 r.
W obrębie osiedla, przy ul. Chemików, znajduje się willa dyrektorska. Tak jak zabudowa blokowa, willa posiadała dwie kondygnacje. Była utrzymana w podobnej, prostej i schludnej stylistyce.
Po obejrzeniu osiedla w Nowej Sarzynie udajemy się w kierunku tamy na Trzebośnicy. Odległość od osiedla do tamy wynosi ok. 2 km (30 min spacerem bądź 8 min rowerem). Idziemy wzdłuż ul. Ks. Popiełuszki, aż do ul. Ogrodowej. Mijamy ul. Ogrodową, trzymając się ul. Ks. Popiełuszki, a po ok. 20 m przed kuźnią skręcamy w lewo, w leśną drogę. Po ok. 650 m dochodzimy do tamy.
Tama powstała jako element Wytwórni Nitrozwiązków Organicznych „Nitroza”. Stanowiła ona źródło wody dla fabryki. Maszyneria z 1937 r. zachowała się do dzisiaj i stanowi ciekawy przykład technicznych możliwości tamtych lat. Obiekt jest wciąż użytkowany, dzisiaj przez Ciech Sarzyna S.A.